مجموعه سعدالسلطنه
بزرگترين كاروانسراي سر پوشيده و مركز تجاري داخل شهري در ايران است كه با وسعتي افزون بر ۲/۶ هكتار توسط باقر خان سعد السلطنه فرماندار قزوين در اواخر سلطنت ناصر الدين شاه قاجار ساخته شده و از سراهاي تودرتو و پيوسته به هم تشكيل گرديده است. حجره هايي كه در حياط ها واقع شده اند با ايوانچه هاي كاربندي شده نشانگر كمال زيبايي و سنجيدگي طرح مي باشند كه محور هاي شرقي ـ غربي و شمالي ـ جنوبي بازار از آنها مي گذرند . محورهاي عمود بر هم در چهار سوق كاروانسرا به هم مي پيوندند و معماري مكتب قزوين در فضاهاي تجاري را به شيوه اي بسيار زيبا و ماندگار به نمايش مي گذارند . بر فراز اين چهار سوق گنبدي بزرگ و در چهار طرف آن چهار نيم گنبد قرار دارد كه همگي داراي كار بندي و در اوج زيبايي هستند . ورودي هاي متعدد و بلند ، حياط هاي وسيع ، بارانداز و شترخان بزرگ با بيش از يكصد ستون آجري ، گرمابه ، هشتي هاي با شكوه و حجره هايي كه دور تا دور فضا هاي باز و در دالان هاي طول و دراز گسترده و از تزئينات آجر تراش و كاشي برخوردارند اين مجموعه را به زيبايي تمام آراسته اند.
منبع: کتاب قزوین آیینه تاریخ و طبیعت ایران-محمدعلی حضرتی ها
