مسگری

 

 

 

 

مسگری یکی از حرفه های سنتی است که در آن صنعتگر با چکش کاری روی مس با ابزارهای مختلف ،ظروف متنوعی همچون سینی،دیگ،مجمعه،پارچ و… می سازد

روش کار:در گذشته و پیش از گسترش صنعت،صنعتگران شمش مسی را از ذوب ضایعات مسی و  نورد آن با چکش کاری ،تهیه می کردند.و به طور عمده صنعتگران این حرفه ورقه ساز ویا مسگر بودند.

مسگران ورقه ساز،صنعتگرانی بودند که از ضایعات و شمش های مس ورقه مس را تهیه می نمودند.ایشان شمش هارا کوبیده و یا با دستگاه نورد،به صورت ورقه درآورده و به قطعات مختلف می بریدند.صنعتگران مسگر نیز ورقه های آماده را از مسگران ورقه ساز تهیه نموده و به صورت ظروف مورد نیاز مردم تولید می نمودند.

امروزه به دلیل رشد صنعت، حرفه ورقه سازی منسوخ شده و صنعتگران مس های آماده را به صورت رول و یا صفحات گرد(همانند نان لواش)از بازار و به صورت آماده که در کارخانه تولید شده است ،تهیه می نمایند.

روش مسگر ی به طور کلی در سراسر ایران یکسان می باشد و در چهار مرحله به ذیل می توان آن را خلاصه نمود:

۱-برش ورقه های مسی۲-آتش کاری۳-چکش کاری ۴-سفیدکاری

تاریخچه و قدمت

بر اساس کشفیات باستانشناسی در منطقه قزوین و اشیاء فلزی بدست آمده در گنج تپه واقع در خوروین(در نزدیکی قزوین)و تپه های باستانی بوئین زهرا سابقه صنایع فلزی را می توان به هزاران سال قبل نسبت داد.

از تاریخچه مسگری در قزوین اطلاعات دقیقی در دسترس نیست ولیکن با توجه به اینکه قزوین در دوره صفویه یکی از پایگاههای حکومتی(پایتخت)به شمار می آمده ،این هنر نیز همانند دیگر صنایع دستی در منطقه شکوفا می شود ،به طوری که یکی از مراکز اصلی تولید مسگری در ایران تا مدتها شهر قزوین بوده است.

همچنین با توجه به تحقیقات میدانی و مصاحبه های به عمل آمده با اساتید هنر-صنعت مسگری،این حرفه در قزوین بیش از چندین سده قدمت دارد،چرا که مسگری به صورت سینه به سینه از پدران به فرزندان انتقال یافته است و طبق بررسی های به عمل آمده، اساتید در قید حیات که هم اکنون به این حرفه در بازار مسگرهااشتغال دارند،بالای هفتادسال سن داشته و پدر و جد ایشان نیز صنعتگر این حرفه بوده اند.

به گفته یکی از فرزندان اساتید مسگر در بازار مسگرها،زمانی که ظروف تفلون,پیرکس ،آلومینیومی و..وچود نداشت مردم برای پخت خوراک و یا حمل و نقل مواد خوراکی مورد نیاز خود از ظروف مسی استفاده می کردند و تا زمانی که احتیاج مردم به این ظروف ملموس بود تولید آن نیز رواج داشت و شهر قزوین نیز بر اساس همین نیاز و با توجه به کیفیت تولیدات ظروف مسی از مهمترین مراکز تولید ظروف مسی به شمار می آمده است.